Renia Mers (1957) had geen gemakkelijke jeugd op Aruba en weet wat armoede is, hoe het is om schulden te hebben. Ze weet ook hoe ze daar weer uit kan komen en deelt hier graag haar ervaringen, zodat wij meer inzicht krijgen in wat het voor klanten betekent om een schuldenlast te moeten dragen.
Renia spreekt langzaam en komt soms niet goed uit haar woorden. Een aantal jaar geleden kreeg zij een herseninfarct en dat heeft haar spraakvermogen aangetast. Maar dat houdt haar niet tegen om hard aan de weg te timmeren als budgetcoach. Onlangs verscheen haar e-book “Geld is mijn vriend” . “Mijn ervaringen met armoede en schulden wil ik graag doorgeven aan anderen. Ik heb geleerd niet op te geven.”
Op zoek naar een beter bestaan
Renia’s vader was timmerman en had drie baantjes om het gezin met acht kinderen te kunnen onderhouden. Toen werd hij ontslagen. Het gezin was een tijdje dakloos en de kinderen werden opgevangen door vrienden en familie. Renia liep op kapotte schoenen naar school. “Maar mijn ouders zijn altijd doorgegaan om het beter te krijgen. Opgeven was in hun ogen geen optie.”
Het gezin ontsnapte aan de armoede door naar Nederland te verhuizen. Eerst maakte haar vader de stap overzees en een jaar later, toen zij 14 jaar was, ging Renia met haar moeder naar Nederland. Haar broers waren haar al voorgegaan. Op haar 25ste raakte zij in de schulden door een lening voor de inrichting van haar huis. “Mensen zijn geneigd om niet ver vooruit te kijken. Dus dan is een lening snel afgesloten. Maar toen kwam ik in de knoei door een schuld van ƒ 20.000,-.” Renia klopte aan bij de gemeentelijke Kredietbank in Amsterdam waar zij toen woonde. De dame die haar te woord stond, zei echter dat de schuld niet hoog genoeg was om voor hulp in aanmerking te komen. En daarmee was haar verzoek afgedaan. “Ik heb het toen zelf geregeld en alles terugbetaald, zonder hulp van anderen. Dat heeft mij geleerd om verstandiger met geld om te gaan en naar de lange termijn te kijken, hoe lastig dat soms ook is.”
Luisteren naar wat mensen niet zeggen
Renia heeft altijd voor een bank gewerkt. Eerst bij wat toen nog de Nederlandse Middenstandsbank heette en later bij MeesPierson. Renia hield zich voornamelijk bezig met klachtafhandeling en kwaliteitscontrole. Dit bracht haar in direct contact met de klanten van de bank. Daardoor leerde zij een belangrijke les: iemands verhaal is altijd anders dan je denkt. “Of het nu gaat om iemand die tegen de interne bureaucratie aanloopt of om een skimactie, je moet praten met de klant om te weten wat er echt speelt. Dit betekent volgens Renia dat je niet alleen moet luisteren naar wat iemand vertelt, maar ook oog moet hebben voor wat ze niet vertellen. “Kweek vertrouwen, want zolang dat er niet is, vertellen mensen niet het volledige verhaal. Zeker als er sprake was van skimmen legde de bank toch vaak het probleem bij de klant. Ik vertelde vaak ook over mezelf. Daarmee win je vertrouwen en geef je tegelijkertijd de organisatie een menselijk gezicht.”
Na 37 jaar werken, besloot Renia na de zoveelste fusie, te stoppen met werken. Haar partner verdiende genoeg voor beiden. De ontslagvergoeding die Renia kreeg, hielp ook. Maar een jaar later liep haar relatie op de klippen en had zij opeens geen inkomen meer. Daarbovenop leverde de ontslagvergoeding haar een schuld op van € 5.000,- omdat de bank te weinig loonheffing had afgedragen. “Ik moest het bedrag binnen een jaar terugbetalen aan de Belastingdienst. Mijn spaargeld was op, mijn leeftijd hielp niet bij sollicitaties en ik belandde in de bijstand. Met hulp van de gemeente begon ik aan de opleiding Budgetcoach en heb wat ik toen leerde direct in de praktijk gebracht. Door zuinig te leven en goed met geld om te gaan heb ik elke cent terugbetaald.”
Niet alleen de armoede in haar jeugd gaf Renia inspiratie om de opleiding te beginnen. Ook zag ze door haar vrijwilligerswerk bij de voedselbank dat armoede en financiële afhankelijkheid mensen murw en passief maakt. Een kant van de maatschappij die vaak verborgen blijft. “Er is bij veel klanten van de voedselbank een groot gevoel van schaamte. Ook weten veel mensen niet meer hoe ze uit hun ellendige situatie kunnen komen. Maar je moet proberen het heft in eigen handen te nemen en niet aan de zijlijn te blijven staan.” Als budgetcoach geeft Renia allerlei handige tips en tools en adviseert zij om een budgetplan te maken. Ook is zij de workshop “Budgetbeheer en loonbeslag voor vrouwen” aan het ontwikkelen. En heeft zij met 49 andere vrouwen het boek “Lefwijf 2” geschreven over het heft in eigen handen nemen wanneer de situatie erom vraagt. “Het gaat over mijn herseninfarct en mijn besluit door te gaan met mijn bedrijf ondanks alles.”
“Niemand anders gaat het voor mij doen”
Renia moet nu van veel minder rondkomen. Maar ook nu zet zij de schouders eronder. “Ik heb elke dag te eten en ik heb een dak boven mijn hoofd. Ik zal zelf voor mijn financiële onafhankelijkheid moeten zorgen. En ik weet dat het mij gaat lukken!”
"Geweldige coach en inspirator voor mij geweest. Toen ik in de problemen zat heeft Renia M. mij er weer helemaal bovenop geholpen."
"Een goed boek om het zelf te gaan leren en te leren hoe je overzicht creëert. Ik zal het boek zeker gaan gebruiken als ik straks uit de schuldhulpverlening ben en het weer zelf moet gaan doen. Daar kan dit boek mij dan goed bij helpen. Maar dit zou eigenlijk een verplicht vak moeten worden op het voortgezet onderwijs, want je leert dit nergens"
"Ik dank Renia voor dit boek, ik zal het boek ook zeker bij mijn doelgroep studerende moeders promoten, want je kan hiermee, met het creëren van overzicht en structuur in je financiën, niet vroeg genoeg beginnen!"
"Ik heb Mevrouw Mers leren kennen op school, zij was gastspreker en het ging over budgetteren. Wat mij aansprak aan haar verhaal was haar strijdlustigheid, haar doorzettingsvermogen en haar zelfvertrouwen. Hierdoor wilde ik graag met haar in gesprek over mijn eigen leven en het omgaan met geld"